دوربین آنالوگ دستگاهی برای ثبت عکس بر روی فیلم عکاسی (سطح حساس به نور) می‌باشد و تصویر گرفته شده بر روی فیلم بعد از ظهور به صورت نگاتیو یا منفی (ریورسال) قابل رویت است. دوربین عکاسی آنالوگ به‌صورت‌های:

1. کاملاً مکانیکی،
2. نیمه خودکار،
3. کاملاً خودکار (ناوبری الکترونیکی)،

طراحی و ساخته شده‌است.

-انواع دوربین های آنالوگ

1. دوربین سوراخ سوزنی (به انگلیسی: Pin Hole)،
2. دوربین تک‌لنزی غیربازتابی (به انگلیسی: rangefinder camera)،
3. دوربین تک‌لنزی بازتابی (به انگلیسی: Single Lens Reflex)،
4. دوربین دولنزی بازتابی (به انگلیسی: Twin-lens reflex)،
5. دوربین قطع بزرگ (به انگلیسی: View Camera)

تاریخچه

اتاق تاریک، اولین قدم بزرگ در راه پیدایش عکاسی بود که توسط نقاشان ایتالیا یی در طی قرن شانزدهم میلادی برداشته شد. برای بدست آوردن حداکثر وضوح، تنظیم فاصله روزنه از دیواری که تصویر روی آن بازتابیده می‌شد، از مشکلات اصلی در این سیستم بشمار می‌رفت. رفع این مشکل، باعث ورود عدسی به دنیای عکس و تصویر گردید.

سیستم ضبط تصویر

در یک دوربین آنالوگ، فیلم حساس به نور، تصویر را ذخیره می‌سازد و بعد از عملیات شیمیایی برای نگهداری تصویر از آن استفاده می‌شود.

-دوربین سوراخ‌سوزنی

دوربین سوراخ‌سوزنی، اتاقک تاریک یا جعبه تاریک (به انگلیسی: Camera) یا (camera obscura)، اولین دوربین عکاسی ساده‌ای است که لنز ندارد و نور از سوراخ کوچکی وارد آن می‌شود. در این نوع دوربین‌ها عمق میدان بی‌نهایت بوده و تمام تصویر کانونی می‌شود.

دوربین سوراخ‌سوزنی در اصل، جعبه یا اتاقکی است که فقط بر روی یکی از سطوح آن روزنه‌ای ریز، وجود دارد و عبور نور از این روزنه باعث می‌شد که تصویری نسبتاً واضح اما به صورت وارونه در سطح مقابل آن ایجاد شود.

ویژگی‌های عکسبرداری دوربین سوراخ‌سوزنی

• عکس‌های سوراخ‌سوزنی دارای عمق میدان تقریباً بی‌نهایت هستند، همه چیز در کانون ظاهر می‌شود.
• از آنجا که هیچ واپیچش لنزی وجود ندارد، تصاویر با زاویهٔ دید عریض کاملاً راست‌خط باقی می‌مانند.
• زمان‌های نوردهی معمولاً طولانی هستند، که باعث تاری در اطراف اجسام در حال حرکت و عدم وجود اشیائی که خیلی سریع حرکت می‌کنند، می‌شود.

دوربین‌های سوراخ‌سوزنی ویژگی‌های خاص دیگری نیز دارند، مانند قابلیت عکسبرداری مضاعف با استفاده از سوراخ‌های چندگانه، یا امکان گرفتن عکس‌هایی با ژرفانمایی استوانه‌ای یا کروی با خم‌کردن صفحه فیلم.

-دوربین تک‌لنزی غیربازتابی

دوربین تک لنزی غیر بازتابی (به انگلیسی:Rangefinder)، دوربینی است که کادر تصویری از مسیری مستقیم و بدون ارتباط با لنز توسط عکاس دیده می‌شود. در انواع ساده‌تر و قدیمی‌تر این دوربین‌ها سیستم میزان‌سازی تصویر فقط با درجه‌هایی که روی لنز ایجاد شده، انجام می‌گیرد و ربطی به لنز ندارد.

سیستم فوکوس

در مدل‌های پیشرفته و جدیدتر این دروبین سیستمی برای فوکوس دقیق تعبیه شده‌است. این سیستم با استفاده از یک آیینه و یک منشور که باعث تشکیل دو تصویر در منظره‌یاب می‌شود که انطباق این دو تصویر بر روی هم، نشان فوکوس دقیق تصویر بر روی صفحه حساس است.

-دوربین تک‌لنزی بازتابی

دوربین اس ال آر یا دوربین تک‌لنزی بازتابی (به انگلیسی: Single Lens Reflex) یا تک‌لنزی انعکاسی نوعی دوربین است که از یک سامانه آینه نیمه خودکار برای مشاهده تصویر توسط عکاس استفاده می‌کند.

کارکرد

در هنگام انتخاب منظره و چشم‌انداز، آینه نوری را که از لنز متصل شده وارد می‌شود به میزان نود درجه به سمت بالا منحرف می‌کند، سپس این نور دو بار توسط منشور پنج وجهی شیشه‌ای یا آینه‌ای (پنتاپریسم) منعکس می‌شود و به چشم عکاس فرستاده می‌گردد. در طول نورگیری آینه به سمت بالا می‌چرخد، دریچه دیافراگم تنگ می‌شود شاتر باز می‌شود و اجازه می‌دهد لنز نور را روی سنسور تصویر بیندازد.

سپس شاتر دوم روی سنسور را می‌پوشاند، یعنی زمان نورگیری به پایان رسیده‌است. آینه پایین می‌آید و شاتر به جای خود برمی‌گردد. طول زمانی که آینه به بالا می‌چرخد را خاموشی منظره‌یاب می‌نامند. یک آینه و شاتر سریع بهتر است مخصوصاً در زمانی که سوژه در حال حرکت است و تأخیری نباید داشته باشد.

تمام آنچه شرح داده شد در هزارم ثانیه و به صورت خودکار صورت می‌گیرد. دوربین‌های سریع این عملیات را می‌توانند تا ده بار در ثانیه انجام دهند. عکاسان حرفه‌ای این دوربین‌ها را ترجیح می‌دهند زیرا عکاس می‌تواند پیش نمایشی واقعی از فریم را در لحظه نوردهی ببیند و یک دلیل مهم اینکه می‌تواند لنزهای متنوعی را انتخاب کرده و بروی دوربین خود نصب کند. یک امکان دیگر اینکه پیش نمایشی واقعی از عمق میدان را به عکاس می‌دهد.

اجزا

1. لنز
2. آینه با زاویه ۴۵ درجه
3. صفحه کانونی شاتر
4. حسگر یا فیلم
5. صفحه فوکاس
6. لنز متمرکزکننده
7. منشور پنج وجهی شیشه‌ای (یا آینه ای) نوری
8. ویزور، نمایاب یا چشم انسان

شاتر این دوربین‌ها کانونی است، در نتیجه، در پشت لنز قرار می‌گیرد.

-دوربین دولنزی بازتابی

دوربین دولنزی بازتابی، یکی از مقبول‌ترین دوربین‌های عکاسی بود که طی سالیان متمادی تولید می‌شد. این دوربین‌ها در اندازه قطع متوسط عرضه شده‌اند. اولین نوع این دوربین در سال ۱۹۲۹ م توسط هایدک Heidecke در آلمان ساخته شد که رولیفلکس نام دارد این دوربین‌ها دارای دو لنز در جلوی دوربین می‌باشد که هر یک در یک محفظه جداگانه قرار دارد ولی در ارتباط با هم کار می‌کنند و فاصله کانونی مشابهی دارند لنز بالایی به کمک یک آینه با زاویهٔ ۴۵ درجه ثابت در پشت ابژکتیو قرار گرفته و تصاویر را روی ششیه مات که در بالای دستگاه قرار گرفته منعکس می‌سازد و عکاس با دیدن تصویر روی شیشه مات تنظیم و کادر بندی را انجام می‌دهد لنز پایین عدسی اصلی است که تصویر موضوع را روی فیلم تشکیل می‌دهد. خطای پارالکس یا اختلاف منظر در این دوربین‌ها دیده می‌شود یعنی تصویری که در صفحه حساس ثبت می‌گردد کمی با تصویری که از ویزور دیده می‌شود متفاوت است.

تصویر‌یابی

تصویر‌یابی و کادربندی در این نوع دوربین‌ها با لنز بالایی و با یک آیینه که زاویه ۴۵ درجه دارد، در نمایاب امکان‌پذیر می‌شود، و لنز پایینی تصویر را بر روی فیلم ایجاد می‌کند. با این حساب دو سیستم موازی برای نمایابی و تصویربرداری در این دوربین‌ها وجود دارد.

خطای پارالکس

بخاطر وجود دو سیستم موازی در امر نمایابی و تصویربرداری، و عدم انطباق این دو سیستم، خطایی در انطباق تصویر نمایاب و فیلم وجود دارد. در دوربین‌های مامیا ۳۳۰ با قرار دادن شاخصی در نمایاب، سعی در اصلاح این خطا در کادربندی شده‌است.

-قطع بزرگ (دوربین)

دوربین قطع بزرگ، به دوربین‌هایی گفته می‌شود که به‌طور استاندارد از فیلم تخت استفاده می‌کنند. اغلب دوربین‌های قطع بزرگ روی یک شاسی تک محوری سوار هستند. این حالت امکان مانور بیشتری نسبت به شاسی تخت، به دوربین می‌دهد. این دوربین‌ها دارای دو صفحه اصلی هستند، یکی صفحه نصب عدسی، که در این دوربین‌ها به استاندارد جلو شهرت دارد و دیگری استاندارد عقب که همان صفحه فوکوس (شیشه مات) است. حرکات شیفت، تیلت، سوینگ، ریزینگ در هر دو استاندارد (جلو و عقب) قابل اجراء است. البته بعضاً بخاطر کارهای سریع عکاسی و مواردی که نیاز چندانی به آگراندیسمان بزرگ نتیجه نباشد، با استفاده از پشتی فیلم رول، از فیلم ۱۲۰ یا ۲۲۰ هم می‌توان در این دوربین‌ها استفاده کرد.

دوربین قطع بزرگ – View Camera

یک شاسی، دو صفحه استاندارد و فانوس، قسمت‌های اصلی یک دوربین قطع بزرگ هستند. بعضاً از کیسه‌های ضد نور و امن نایلونی نیز، بخاطر قدرت مانور بیشتر، به جای فانوس استفاده می‌شود. مخصوصاً زمانی که از لنزهای زاویه باز استفاده می‌شود و قسمت میانی دوربین باید کاملاً جمع شود.تصویر حاصله بر روی شیشه مات دوربین‌های قطع بزرگ معکوس دو طرفه (چپ، راست و بالا، پایین) است.

اندازه محبوب

محبوب‌ترین اندازه دوربین قطع بزرگ، اندازه ۴x۵ اینچ آن است. نسبت اندازه این قطع از فیلم به فیلم ۱۳۵ تقریباً ۱۵ برابر است. لنز در این دوربین‌ها از قدرت پوششی وسیعی برخوردار است تا امکان حرکات چهارگانه میسر گردد. نصب کاش فیلم در استاندارد عقب، معمولاً به دو صورت افقی و عمودی امکان پذیر است. چرا که برای عکسبرداری با کادر عمودی یا افقی، کج کردن یک دوربین قطع بزرگ بر روی سه پایه تقریباً غیر عملی است.

فوکوس

معمولاً برای دیدن واضح تصویر منعکس شده بر روی شیشه مات از پارچه ضخیم سیاه رنگی به عنوان سایه انداز استفاده می‌کنند. برای کارهای دقیق و ماکرو استفاده از ذره‌بین‌های مخصوصِ فوکوس در کار با این دوربین‌ها الزامی است.